Po co wykonuje się formatowanie komputera?

Formatowanie (uściślijmy –  dysku) wykonuje się m.in. wtedy, gdy:

  • jest on (dysk) „zajęty” wirusami,
  • komputer irytująco wolno pracuje,
  • lub gdy chcecie zainstalować nowy system operacyjny.

Formatowanie dysku aktualizuje jednocześnie sterowniki i oprogramowanie, a jego konsekwencją jest usunięcie z urządzenia wszystkich danych (dlatego warto wcześniej zrobić ich kopię zapasową). Czynność tę powinno się także wykonać przed sprzedażą urządzenia, aby wasze dane (często wrażliwe) nie dostały się w ręce niepowołanych osób.

Formatowanie można wykonać samodzielnie w domu, ale jeśli nie znacie się na tym zbyt dobrze, sugerujemy jednak skorzystać z pomocy profesjonalistów. Ryzyko, że coś pójdzie nie tak, jest zbyt duże.

Legalne oprogramowanie – co warto zainstalować po formacie?

Jak wspomnieliśmy – w momencie formatowania dysku, tracicie wszystkie pliki (w tym oczywiście aplikacje), a bez nich system jest praktycznie bezużyteczny. To dobry moment aby zastanowić się:

  • czy na pewno potrzebujecie wszystkich (aplikacji) ponownie,
  • czy część nieużywaną sobie „darować”, gdyż tylko zajmuje cenną pamięć.

A co na pewno się przyda?

Sterowniki

Urządzenie samo w sobie „nie ma pojęcia”, jak obsługiwać wszelkie programy. Wie to system operacyjny, który „mówi” w niezrozumiałym dla komputera języku. Tłumaczem tego języka są właśnie sterowniki. Np. kiedy chcecie coś wydrukować, to sterownik przekazuje drukarce ile tuszu ma zużyć i w jakim miejscu należy go umieścić.

Niezbędne sterowniki:

  • płyty głównej,
  • karty graficznej,
  • karty dźwiękowej,
  • karty sieciowej LAN,
  • modemu, bluetooth, FireWire itp.,
  • kamery, czytników linii papilarnych, kart MMC/SD, touchpad,
  • drukarki, skanera itp.,
  • innych zewnętrznych urządzeń.

Kolejność nie jest tu przypadkowa. Po zainstalowaniu każdego sterownika, należy zrobić restart urządzenia i dopiero potem instalować kolejny.

Przeglądarka

To z niej jako użytkownicy komputera korzystacie najczęściej. Najpopularniejszymi wyborami są:

  • Chrome,
  • Opera
  • i Mozilla Firefox.

Tutaj wybór zależy od waszych osobistych preferencji.

Chrome – to najczęściej wybierana przeglądarka, prawdopodobnie ze względu na ilość rozszerzeń jakie oferuje. Cechuje się intuicyjnym i minimalistycznym interfejsem. Nie jest zaskoczeniem, że jest kompatybilna z usługami Google. Oprócz tego posiada możliwość zapisywania haseł, synchronizacji zakładek i stworzenia kilku kont. Wyposażona jest w czytnik plików PDF i tłumacz.

Opera – królowała przed nadejściem Chroma. Ma wbudowany VPN (szyfrowane połączenia między użytkownikiem a siecią, które pozwalają na anonimowe przeglądanie internetu), blokowanie trackerów (które zbierają ogromne ilości danych o użytkowniku, często wykorzystując je do agresywnego marketingu). To także przyjemny dla oka i funkcjonalny interfejs z intuicyjnym menu.

Mozilla firefox – jej mocną stroną jest możliwość personalizacji, która umożliwia dostosowanie wyglądu przeglądarki do własnego gustu. Posiada olbrzymią ilość rozszerzeń i bardzo duży stopień prywatności. W trybie prywatnym nie zapisuje się historia przeglądania oraz blokowane są trackery.

Brave – nie jest tak znany jak poprzednicy, ale warto mu się bliżej przyjrzeć. Ta przeglądarka bezpieczeństwo stawia na pierwszym miejscu: blokowanie reklam, skryptów śledzących, większa kontrola nad plikami cookie. Działa kilkukrotnie szybciej niż konkurencyjne aplikacje i obsługuje dużo wtyczek.

Oprogramowanie antywirusowe

Skoro zainstalowaliście już przeglądarkę, kolejnym krokiem powinien być antywirus, który ochroni Was przed złośliwym oprogramowaniem, jakie czai się w sieci.

Najczęściej pobieracie je nieświadomie (żaden wirus nie ma tabliczki z ostrzeżeniem że nim jest) np. poprzez otwarcie nieznanego linka czy choćby kliknięcie w reklamę lub wyskakujący komunikat na stronie.

Antywirusy działają na zasadzie regularnego skanowania plików pod kątem złośliwego oprogramowania i ostrzegania przed potencjalnym zagrożeniem.

Programy biurowe

Edytor tekstu, program do tworzenia prezentacji multimedialnych – wbrew pozorom, pakiet biurowy jest wykorzystywany nie tylko w miejscu pracy. Towarzyszy Wam właściwie od podstawówki po dorosłe życie. To dzięki niemu jesteście w stanie napisać np. CV i odczytać wszelkie dokumenty elektroniczne. Największą popularnością cieszą się pakiety office, w których skład wchodzą:

  • edytor tekstu,
  • excel (arkusz kalkulacyjny) do tworzenia tabel, obliczeń
  • power point (w którym stworzycie kreatywne prezentacje),
  • poczta Outlook i wiele innych.

Odtwarzacze muzyki, filmów, programy graficzne…

Chyba każdy na swoim urządzeniu przechowuje ważne dla siebie zdjęcia, piosenki, filmiki z wakacji, etc. Aby możliwe było ich odtwarzanie, przydatne będą zewnętrzne programy jak np. VLC Media Player.

Archiwizer

To kolejny przydatny program, który pozwala zaoszczędzić miejsce na urządzeniu, poprzez skompresowanie danych. Do najpopularniejszych należą:

  • WinZip,
  • WinRar,
  • 7ZIP i wiele innych.

A przed samym formatowaniem

Pamiętajcie o zrobieniu kopii ważnych plików (jak zdjęcia, filmy, muzyka itp.) na zewnętrzny dysk. Zalecane jest przechowywać je właśnie w taki sposób, na wypadek ewentualnej utraty na skutek awarii systemu.